The Use of Phage Antibodies for Microbial Cells Detection (Review)
- Authors: Guliy O.I.1, Evstigneeva S.S.1, Dykman L.A.1
-
Affiliations:
- Institute of Biochemistry and Physiology of Plants and Microorganisms – Subdivision of the Federal State Budgetary Research Institution Saratov Federal Scientific Centre of the Russian Academy of Sciences (IBPPM RAS)
- Issue: Vol 59, No 2 (2023)
- Pages: 150-166
- Section: Articles
- URL: https://journal-vniispk.ru/0555-1099/article/view/138754
- DOI: https://doi.org/10.31857/S0555109923020083
- EDN: https://elibrary.ru/LLHLMZ
- ID: 138754
Cite item
Full Text
Abstract
Phage antibody display technology has revolutionized the field of bacterial immunodetection. This technology allows the expression of an antibody fused to the coat protein of a filamentous bacteriophage. The use of phage display makes it possible to obtain high-affinity antibodies by passing the stage of animal immunization, reducing the time for obtaining stable antibody-producing clones from several months to several weeks, significantly reducing the cost of the process. These advantages make phage antibodies an important tool for bacterial detection. The paper presents a brief description of the technological methods for obtaining phage antibodies to microbial cells. The possibilities and prospects for using phage antibodies as a selective agent in analytical systems, including biosensors, are discussed.
Keywords
About the authors
O. I. Guliy
Institute of Biochemistry and Physiology of Plants and Microorganisms – Subdivision of the Federal State Budgetary Research Institution Saratov Federal Scientific Centre of the Russian Academy of Sciences (IBPPM RAS)
Author for correspondence.
Email: guliy_olga@mail.ru
Russia, 410049, Saratov
S. S. Evstigneeva
Institute of Biochemistry and Physiology of Plants and Microorganisms – Subdivision of the Federal State Budgetary Research Institution Saratov Federal Scientific Centre of the Russian Academy of Sciences (IBPPM RAS)
Email: guliy_olga@mail.ru
Russia, 410049, Saratov
L. A. Dykman
Institute of Biochemistry and Physiology of Plants and Microorganisms – Subdivision of the Federal State Budgetary Research Institution Saratov Federal Scientific Centre of the Russian Academy of Sciences (IBPPM RAS)
Email: guliy_olga@mail.ru
Russia, 410049, Saratov
References
- Gascoyne P., Pethig R., Satayavivad J., Becker F.F., Ruchirawat M. // Biochim. Biophys. Acta. 1997. V. 1323. P. 240–252.
- Uithoven K.A., Schmidt J.C., Ballman M.E. // Biosens. Bioelectron. 2000. V. 14. № 10–11. P. 761–770.
- Vaughan P.S., Leszyk J.D., Vaughan K.T. // J. Biol. Chem. 2001. V. 276. № 28. P. 26171–26179.
- Lesniewski A., Los M., Jonsson–Niedziółka M., Krajewska A., Szot K., Los J.M., Niedziolka–Jonsson J. // Bioconjug. Chem. 2014. V. 25. № 4. P. 644–648.
- Spadiut O., Capone S., Krainer F., Glieder A., Herwig C. // Trends Biotechnol. 2014. V. 32. № 1. P. 54–60.
- Ратнер Г.М. Поликлональные антитела как реагенты для иммуноанализа: получение, характеристика, применение. Aвтореф. дис. д-ра мед. наук. Томск, 1996. 47 с.
- Альтшулер E.П., Серебряная Д.В., Катруха А.Г. // Успехи биологической химии. 2010. Т. 50. С. 203–258.
- Flajnik M.F., Singh N.J., Holland S.M. Paul’s Fundamental Immunology / 8 Ed. Amsterdam: Wolters Kluwer Health, 2022. 1312 p.
- Глик Б., Пастернак Дж. Молекулярная биотехнология. Принципы и применение. Перевод с англ. М.: Мир, 2002. 589 с.
- Петрова Е.Э., Комалева Р.Л., Лахтина О.Е., Самохвалова Л.В., Калинина Н.А., Шошина Н.С. et al. // Биоорганическая химия. 2009. Т. 35. № 3. С. 357–368.
- Казачинская Е.И., Иванова А.В., Сорокин А.В., Качко А.В., Субботина Е.Л., Разумов И.А., Локтев В.Б. // Медицинская иммунология. 2010. Т. 12. № 3. С. 177–190.
- Bradbury A.R., Marks J.D. // J. Immunol. Methods. 2004. V. 290. № 1–2. P. 29–49.
- Bradbury A.R.M., Sidhu S., Dübel S., McCafferty J. // Nat. Biotechnol. 2011. V. 29. № 3. P. 245–254.
- Деев С.М., Лебеденко Е.Н., Петровская Л.Е., Долгих Д.А., Габибов А.Г., Кирпичников М.П. // Успехи химии. 2015. Т. 84. № 1. С. 1–26.
- Miller L.E., Stevens C.D. Clinical Immunology and Serology: A Laboratory Perspective. 5 Ed. Philadelphia: F.A. Davis, 2020. 624 p.
- Abbas A.K., Lichtman A.H., Pillai S. Cellular and Molecular Immunology. 10 Ed. Amsterdam: Elsevier, 2021. 600 p.
- Hendrickson O.D., Zherdev A.V., Kaplun A.P., Dzantiev B.B. //Mol. Immunol. 2002. V. 39. № 7–8. P. 413–422.
- Schroeder H.W. Jr, Cavacini L. // J. Allergy Clin. Immunol. 2010. V. 125. № 2. Suppl 2. P. S41–52.
- Duquesnoy R.J. // Hum. Immunol. 2006. V. 67. № 11. P. 847–862.
- Chi S.W., Maeng C.Y., Kim S.J., Oh M.S., Ryu C.J., Kim S.J. et al. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2007. V. 104. № 22. P. 9230–9235.
- Sundberg E.J. // Methods Mol. Biol. 2009. V. 524. P. 23–36.
- McCafferty J., Griffiths A.D., Winter G., Chiswell D.J. // Nature. 1990. V. 348. № 6301. P. 552–554.
- Sidhu S.S., Geyer C.R. Phage Display in Biotechnology and Drug Discovery / 2nd Edition. Boca Raton: CRC Press, 2015. 584 p.
- Kehoe J.W., Kay B.K. // Chem. Rev. 2005. V. 105. № 11. P. 4056–4072.
- Hammers C.M., Stanley J.R. // J. Invest. Dermatol. 2014. V. 134. № 2. P. 1–5.
- Hoffman J.A., Giraudo E., Singh M., Zhang L., Inoue M., Porkka K., Hanahan D., Ruoslahti E. // Cancer Cell. 2003. V. 4. № 5. P. 383–391.
- Joyce J.A., Laakkonen P., Bernasconi M., Bergers G., Ruoslahti E., Hanahan D. // Cancer Cell. 2003. V. 4. № 5. 393–403.
- Zurita A.J., Arap W., Pasqualini R. // J. Control. Release. 2003. V. 91. № 1–2. P. 183–186.
- Valadon P., Garnett J.D., Testa J.E., Bauerle M., Oh P., Schnitzer J.E. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2006. V. 103. № 2. P. 407–412.
- Frank R., Hargreaves R. // Nat. Rev. Drug Discov. 2003. V. 2. № 7. P. 566–580.
- Rudin M., Weissleder R. // Nat. Rev. Drug Discov. 2003. V. 2. № 2. P. 123–131.
- Ladner R.C., Sato A.K., Gorzelany J., de Souza M. // Drug Discov. Today. 2004. V. 9. № 12. P. 525–529.
- Perez J.M., Josephson L., O’Loughlin T., Högemann D., Weissleder R. // Nat. Biotechnol. 2002. V. 20. № 8. P. 816–820.
- Akerman M.E., Chan W.C., Laakkonen P., Bhatia S.N., Ruoslahti E. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2002. V. 99. № 20. P. 12617–12621.
- Mikawa M., Wang H., Guo L., Liu R., Marik J., Takada Y., Lam K., Lau D. // Mol. Cancer Ther. 2004. V. 3. № 10. P. 1329–1334.
- Kelly K.A., Allport J.R., Tsourkas A., Shinde–Patil V.R., Josephson L., Weissleder R. // Circ. Res. 2005. V. 96. № 3. P. 327–336.
- Zitzmann S., Mier W., Schad A., Kinscherf R., Askoxylakis V., Krämer S. et al. // Clin. Cancer Res. 2005. V. 11. № 1. P. 139–146.
- Гулий О.И., Зайцев Б.Д., Бородина И.А., Фомин А.С., Староверов С.А., Дыкман Л.А., Шихабудинов А.М. // Биофизика. 2017. Т. 62. № 3. С. 472–484.
- Guliy O.I., Zaitsev B.D., Borodina I.A., Shikhabudinov A.M., Teplykh A.A., Staroverov S.A., Fomin A.S. // Talanta. 2018. V. 178. P. 569–576.
- Deantonio C., Cotella D., Macor P., Santoro C., Sblattero D. // Human Monoclonal Antibodies: Methods and Protocols. 2014. P. 277–295.
- Lo B.K.C. Antibody Engineering. Methods and Protocols. V. 248. Totowa, N.J.: Humana Press, 2004. 562 p.
- McConnell S.J., Dinh T., Le M.H., Spinella D.G. // Biotechniques. 1999. V. 26. P. 208–210.
- Сумарока М.В., Дыкман Л.А., Богатырев В.А., Зайцева И.С., Соколов О.И., Щеголев С.Ю., Харрис У. // Аллергология и иммунология. 2000. Т. 1. № 2. С. 134–135.
- Krebber A., Bornhauser S., Burmester J., Honegger A., Willuda J., Bosshard H.R., Plückthun A. // J. Immunol. Methods. 1997. V. 201. № 1. P. 35–55.
- Hoogenboom H.R., Chames P. // Immunol. Today. 2000. V. 21. № 8. P. 371–378.
- Staroverov S.A., Volkov A.A., Fomin A.S., Laskavuy V.N., Mezhennyy P.V., Kozlov S.V. et al. // J. Immunoassay Immunochem. 2015. V. 36. № 1. P. 100–110.
- Тикунова Н.В., Морозова В.В. // Acta Naturae. 2009. Т. 1. № 3. С. 22–31.
- Ahmad Z.A., Yeap S.K., Ali A.M., Ho W.Y., Alitheen N.B.M., Hamid M. // Clin. Dev. Immunol. 2012. V. 2012. Article 980250.https://doi.org/10.1155/2012/980250
- Dormeshkin D.O., Brichko E.A., Gilep A.A., Usanov S.A. // Proceedings of the National Academy of Sciences of Belarus, Chemical Series. 2017. № 2. P. 93–110.
- Anderson G.P., Liu J.L., Hale M.L., Bernstein R.D., Moore M., Swain M.D., Goldman E.R. // Anal. Chem. 2008. V. 80. № 24. P. 9604–9611.
- Шаталова А.В., Якубова А.С., Палимпсестов В.В., Есмагамбетов И.Б. // Разработка и регистрация лекарственных средств. 2019. Т. 8. № 1. С. 14–22.
- Goldman E.R., Liu J.L., Bernstein R.D., Swain M.D., Mitchell S.Q., Anderson G.P. // Sensors. 2009. V. 9. № 1. P. 542–555.
- Тиллиб С.В. // Мол. биология. 2011. Т. 45. № 1. С. 77–85.
- Charlton K.A., Moyle S., Porter A.J., Harris W.J. // J. Immunol. 2000. V. 164. № 12. P. 6221–6229.
- Bashir S., Paeshuyse J. // Antibodies. 2020. V. 9. № 2. Article 21.https://doi.org/10.3390/antib9020021
- Щелкунов С.Н. Генетическая инженерия: Учебно-справочное пособие. 2 Изд. Новосибирск: Сиб. унив. изд-во, 2004. 496 с.
- Gavilondo J.V., Larrick J.W. // Biotechniques. 2000. V. 29. № 1. P. 128–132.
- Roth K.D.R., Wenzel E.V., Ruschig M., Steinke S., Langreder N., Heine P.A. et al. // Front. Cell. Infect. Microbiol. 2021. V. 11. Article 697876.https://doi.org/10.3389/fcimb.2021.697876
- de Kruif J., Boel E., Logtenberg T. // J. Mol. Biol. 1995. V. 248. № 1. P. 97–105.
- Аникаев А.Ю., Ломоносов А.М. // Лабораторная служба. 2014. Т. 3. № 1. С. 32–36.
- Collins F.S., Hamburg M.A. // N. Engl. J. Med. 2013. V. 369. № 25. P. 2369–2371.
- Fantini M., Pandolfini L., Lisi S., Chirichella M., Arisi I., Terrigno M., Goracci M., Cremisi F., Cattaneo A. // PLoS One. 2017. V. 12. № 5. Article e0177574. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0177574
- Braun R., Schönberger N., Vinke S., Lederer F., Kalinowski J., Pollmann K. // Viruses. 2020. V. 12. № 12. Article 1360. https://doi.org/10.3390/v12121360
- Peltomaa R., Benito–Peña E., Barderas R., Moreno–Bondi M.C. // ACS Omega. 2019. V. 4. № 7. P. 11569–11580.
- Smith G.P. // Science. 1985. V. 228. № 4705. P. 1315–1317.
- Smith G.P., Petrenko V.A. // Chem. Rev. 1997. V. 97. № 2. P. 391–410.
- Chassagne S., Laffly E., Drouet E., Hérodin F., Lefranc M.P., Thullier P. // Mol. Immunol. 2004. V. 41. № 5. P. 539–546.
- Jacobsson K., Rosander A., Bjerketorp J., Frykberg L. // Biol. Proced. Online. 2003. V. 5. P. 123–135.
- Stich N., Gandhum A., Matyushin V., Raats J., Mayer C., Alguel Y., Schalkhammer T. // J. Nanosci. Nanotechnol. 2002. V. 2. № 3–4. P. 375–381.
- Rudenko N., Fursova K., Banada P.P., Bhunia A.K. Antibodies and Immunoassays for Detection of Bacterial Pathogens. / Eds. M. Zourob, S. Elwary, A. Turner. N.Y.: Springer Science + Business Media, 2008. P. 567–602.
- Byrne B., Stack E., Gilmartin N., O’Kennedy R. // Sensors. 2009. V. 9. № 6. P. 4407–4445.
- Walper S.A., Lasarte Aragonés G., Sapsford K.E., Brown III C.W., Rowland C.E., Breger J.C., Medintz I.L. // ACS Sens. 2018. V. 3. № 10. P. 1894–2024.
- Rudenko N., Fursova K., Shepelyakovskaya A., Karatovskaya A., Brovko F. // Sensors. 2021. V. 21. № 22. Article 7614. https://doi.org/10.3390/s21227614
- Dykman L.A., Staroverov S.A., Guliy O.I., Ignatov O.V., Fomin A.S., Vidyasheva I.V. et al. // J. Immunoassay Immunochem. 2012. V. 33. № 2. P. 115–127.
- Гулий О.И., Зайцев Б.Д., Кузнецова И.Е., Шиxабудинов А.М., Каpаваева О.А., Дыкман Л.А., Cтаpовеpов C.А., Игнатов О.В. // Биофизика. 2012. Т. 57. № 3. С. 460–467.
- Huang S., Yang H., Lakshmanan R.S., Johnson M.L., Wan J., Chen I.-H. et al. // Biosens. Bioelectron. 2009. V. 24. № 6. P. 1730–1736.
- Guliy O.I., Velichko N.S., Fedonenko Yu.P., Bunin V.D. // Talanta. 2019. V. 202. P. 362–368.
- Гулий О.И., Величко Н.С., Федоненко Ю.П., Бунин В.Д. // Прикл. биохимия и микробиология. 2020. Т. 56. № 1. С. 96–104.
- Kuhn P., Thiem S., Steinert M., Purvis D., Lugmayr V., Treutlein U. et al. // Hum. Antibodies. 2017. V. 26. № 1. P. 29–38.
- Nanduri V., Bhunia A.K., Tu S.I., Paoli G.C., Brewster J.D. // Biosens. Bioelectron. 2007. V. 23. № 2. P. 248–252.
- Liu P., Han L., Wang F., Petrenko V.A., Liu A. // Biosens. Bioelectron. 2016. V. 82. P. 195–203.
- Wang X.-Y., Yang J.-Y., Wang Y.-T., Zhang H.-C., Chen M.-L., Yang T., Wang J.-H. // Talanta. 2021. V. 221. https://doi.org/10.1016/j.talanta.2020.121668
- De Plano L.M., Fazio E., Rizzo M.G., Franco D., Carnazza S., Trusso S., Neri F., Guglielmino S.P.P. // J. Immunol. Methods. 2019. V. 465. P. 45–52.
- Paoli G.C., Brewster J.D. // J. Rapid Methods Autom. Microbiol. 2007. V. 15. P. 77–91.
- McIvor M.J., Karoonuthaisiri N., Charlermroj R., Stewart L.D., Elliott C.T., Grant I.R. // PLoS One. 2013. V. 8. № 9. Article e74312.https://doi.org/10.1371/journal.pone.0074312
- Holst O., Ulmer, A.J., Brade H., Flad H.-D., Rietschel E.T. // FEMS Immunol. Med. Microbiol. 1996. V. 16. № 2. P. 83–104.
- Saunders N.J., Peden J.F., Hood D.W., Moxon E.R. // Mol. Microbiol. 1998. V. 27. № 6. P. 1091–1098.
- Kannenberg E.L., Carlson R.W. // Mol. Microbiol. 2001. V. 39. № 2. P. 379–391.
- Mora L., Newton W.E. Isolation, Identification and localization of Diazotrophic Bacteria from C4-plant Miscanthus. / Ed. B. Eckert. Dordrecht: Kluwer academic publishers, 2008. 705 p.
- Егоров А.М., Осипов А.П., Дзантиев Б.Б., Гаврилова Е.М. Теория и практика иммуноферментного анализа. М.: Изд-во “Высшая школа”, 1991. С. 3–42.
- Meyer T., Schirrmann T., Frenzel A., Miethe S., Stratmann–Selke J., Gerlach G.F. et al. // BMC Biotechnol. 2012. V. 12. Article 29. https://doi.org/10.1186/1472-6750-12-29
- Payandeh Z., Rasooli I., Mousavi Gargari S.L., Rajabi Bazl M., Ebrahimizadeh W. // Trans. R. Soc. Trop. Med. Hyg. 2014. V. 108. № 2. P. 92–98.
- Ahn B.E., Bae H.W., Lee H.R., Woo S.J., Park O.K., Jeon J.H., Park J., Rhie G.E. // Biochem. Biophys. Res. Commun. 2019. V. 509. № 2. P. 611–616.
- Hussein A.H., Davis E.M., Halperin S.A., Lee S.F. // Infect. Immun. 2007. V. 75. № 11. P. 5476–5482.
- Hayhurst A., Happe S., Mabry R., Koch Z., Iverson B.L., Georgiou G. // J. Immunol. Methods. 2003. V. 276. № 1–2. P. 185–196.
- Zou N., Newsome T., Li B., Tsai S., Lo S.-C. // Exp. Biol. Med. 2007. V. 232. № 4. P. 550–556.
- Gerstenbruch S., Brooks C.L., Kosma P., Brade L., Mackenzie C.R., Evans S.V., Brade H., Müller–Loennies S. // Glycobiology. 2010. V. 20. № 4. P. 461–472.
- Lindquist E.A., Marks J.D., Kleba B.J., Stephens R.S. // Microbiology. 2002. V. 148. № 2. P. 443–451.
- Shirvan A.N., Aitken R. // Braz. J. Microbiol. 2016. V. 47. № 2. P. 394–402.
- Alibeiki M., Golchin M., Tabatabaei M. // BMC Vet. Res. 2020. V. 16. № 1. Article 361. https://doi.org/10.1186/s12917-020-02572-4
- Salhi I., Bessalah S., Snoun D., Khorchani T., Hammadi M. // Iran. J. Biotechnol. 2020. V. 18. № 1. Article e2247. https://doi.org/10.30498/IJB.2020.127753.2247
- Mechaly A., Elia U., Alcalay R., Cohen H., Epstein E., Cohen O., Mazor O. // Sci. Rep. 2019. V. 9. № 1. Article 11418.https://doi.org/10.1038/s41598-019-47931-w
- Wang Q., Chang C.S., Pennini M., Pelletier M., Rajan S., Zha J. et al. // J. Infect. Dis. 2016. V. 213. № 11. P. 1800–1808.
- Reason D.C., Wagner T.C., Lucas A.H. // Infect. Immun. 1997. V. 65. № 1. P. 261–266.
- Fouladi M., Sarhadi S., Tohidkia M., Fahimi F., Samadi N., Sadeghi J., Barar J., Omidi Y. // Appl. Microbiol. Biotechnol. 2019. V. 103. № 8. P. 3407–3420.
- Fahimi F., Sarhaddi S., Fouladi M., Samadi N., Sadeghi J., Golchin A. et al. // Appl. Microbiol. Biotechnol. 2018. V. 102. № 16. P. 6899–6913.
- Close D.W., Ferrara F., Dichosa A.E., Kumar S., Daughton A.R., Daligault H.E. et al. // BMC Microbiol. 2013. V. 13. Article 270. https://doi.org/10.1186/1471-2180-13-270
- Mohd Ali M.R., Sum J.S., Aminuddin Baki N.N., Choong Y.S., Nor Amdan N.A., Amran F., Lim T.S. // Int. J. Biol. Macromol. 2021. V. 168. P. 289–300.
- Moreira G.M.S.G., Köllner S.M.S, Helmsing S., Jänsch L., Meier A., Gronow S. et al. // Sci. Rep. 2020. V. 10. № 1. Article 15267. https://doi.org/10.1038/s41598-020-72159-4
- Moreira G.M.S.G., Gronow S., Dübel S., Mendonça M., Moreira Â.N., Conceição F.R., Hust M. // Front. Public Health. 2022. V. 10. Article 712657. https://doi.org/10.3389/fpubh.2022.712657
- Tu Z., Chen Q., Li Y., Xiong Y., Xu Y., Hu N., Tao Y. // Anal. Biochem. 2016. V. 493. P. 1–7.
- Boel E., Bootsma H., de Kruif J., Jansze M., Klingman K.L., van Dijk H., Logtenberg T. // Infect. Immun. 1998. V. 66. № 1. P. 83–88.
- Fuchs M., Kämpfer S., Helmsing S., Spallek R., Oehlmann W., Prilop W. et al. // BMC Biotechnol. 2014. V. 14. Article 68. https://doi.org/10.1186/1472-6750-14-68
- Kawasaki M., Echiverri C., Raymond L., Cadena E., Reside E., Gler M.T. et al. // PLoS Med. 2019. V. 16. № 4. Article e1002780. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1002780
- Yan Z.-H., Zhao B., Pang Y., Wang X.-J., Yi L., Wang H.-L., Yang B., Wie P.-J., Jia H.-Y., Li S.-P., Zhao Y.-L., Zhang H.-T. // J. Microbiol. Immunol. Infect. 2021. V. 54. № 3. P. 437–446.
- Liu C.-Y., Weng C.-C., Lin C.-H., Yang C.-Y., Mong K.-K.T., Li Y.-K. // Biotechnol. Lett. 2017. V. 39. № 3. P. 407–413.
- Kulkarni A., Mochnáčová E., Majerova P., Čurlík J., Bhide K., Mertinková P., Bhide M. // Front. Mol. Biosci. 2020. V. 7. Article 573281. https://doi.org/10.3389/fmolb.2020.573281
- Skottrup P.D., Leonard P., Kaczmarek J.Z., Veillard F., Enghild J.J., O’Kennedy R. et al. // Anal. Biochem. 2011. V. 415. № 2. P. 158–167.
- Tout N.L., Lam J.S. // Clin. Diagn. Lab. Immunol. 1997. V. 4. № 2. P. 147–155.
- Postel S., Deredge D., Bonsor D.A., Yu X., Diederichs K., Helmsing S. et al. // Elife. 2016. V. 5. Article e18857. https://doi.org/10.7554/eLife.18857.001
- Zhang Y., Sun X., Qian Y., Yi H., Song K., Zhu H. et al. // J. Mol. Biol. 2019. V. 431. № 24. P. 4882–4896.
- Griep R.A., van Twisk C., van Beckhoven J.R., van der Wolf J.M., Schots A. // Phytopathology. 1998. V. 88. № 8. P. 795–803.
- Nian S., Wu T., Ye Y., Wang X., Xu W., Yuan Q. // BMC Immunol. 2016. V. 17. № 1. Article 8. https://doi.org/10.1186/s12865-016-0146-z
- Zanganeh S., Rouhani Nejad H., Mehrabadi J.F., Hosseini R., Shahi B., Tavassoli Z., Aramvash A. // Appl. Biochem. Biotechnol. 2019. V. 187. № 2. P. 493–505.
- de Greeff A., van Alphen L., Smith H.E. // Infect. Immun. 2000. V. 68. № 7. P. 3949–3955.
- Ebrahimizadeh W., Mousavi Gargari S., Rajabibazl M., Safaee Ardekani L., Zare H., Bakherad H. // Appl. Microbiol. Biotechnol. 2013. V. 97. № 10. P. 4457–4466.
- Yu J., Sun Z., Sun X., Sun X., Wei H., Jia W. et al. // Microb. Pathog. 2020. V. 143. Article 104136. https://doi.org/10.1016/j.micpath.2020.104136
- Lillo A.M., Ayriss J.E., Shou Y., Graves S.W., Bradbury A.R., Pavlik P. // PLoS One. 2011. V. 6. № 12. Article e27756. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0027756
- Hust M., Meyer T., Voedisch B., Rülker T., Thie H., El-Ghezal A. et al. // J. Biotechnol. 2011. V. 152. № 4. P. 159–170.
- Ch’ng A.C.W., Choong Y.S., Lim T.S. Phage Display-Derived Antibodies: Application of Recombinant Antibodies for Diagnostics. / Ed. S.K. Saxena. London: IntechOpen Limited, 2016. P. 107–135.
- Beadle C., Long G.W., Weiss W.R., McElroy P.D., Maret S.M., Oloo A.J., Hoffman S.L. // Lancet. 1994. V. 343. № 8897. P. 564–568.
- Grilo A.L., Mantalaris A. // Trends Biotechnol. 2019. V. 37. P. 9–16.
Supplementary files
